Portekiz'i çöpe attılar!

HABERTURK.COM EKONOMİ SERVİSİ
Avrupa'nın kanayan yarası borç krizi giderek derinleşiyor. Geçici bir süre de olsa Yunanistan'ın kurtarılması piyasaları rahatlatmıştı. Fakat bu çok sürmedi ve daha önce adı sıkça tekrarlanan fakat bir süreliğine unutulan Portekiz, yine gündeme geldi. Fakat bu sefer öyle böyle değil... Kredi derecelendirme kuruluşu Moody's'ten gelen şok bir haber Avrupa'daki krizin vahim durumunu bir kez daha gözler önüne serdi. Asıl merak edilen konu ise bundan sonraki süreçte 'gez-göz-arpacık" eksenine hangi ülkenin gireceği. Akla ilk gelen doğal olarak İspanya. Tabii İtalya'yı da unutmamak gerek. Portekiz'in komşusu İspanya'nın da kurtarma paketine muhtaç kalması durumunda, Avrupa Birliği'nin bu mali yükün altından kalkamayacağından korkuluyor. İşte bu kısır döngü de riskli yatırımlardan kaçışı hızlandırıyor.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Portekiz'in kredi notunu 4 basamak birden düşürdü. Kuruluştan yapılan açıklamada, Portekiz'in ''Baa1'' olan kredi notunun ''Ba2'' olarak belirlendiği, kredi notlarına ilişkin görünümün ise ''negatif'' olduğu kaydedildi. Bu, Portekiz'in kredi notunun 'çöp' seviyesine indirildiği anlamına geliyor.

Moody's, ülkenin ikinci bir finansman yardımı alma ihtiyacı duyacağına dair artan riks ve hükümetin borç istikrarı konusundaki hedefleri tutturamama ihtimali nedeniyle kredi notunda bu derecede indirime gidildiğini aktardı.

Portekiz, Yunanistan, İrlanda ve İspanya'nın ardından Euro Bölgesi'nde en yüksek bütçe açığına sahip ülke durumunda bulunuyor.

Portekiz, 2010'da yüzde 9 olan bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranını yüzde 5.9'a indirmeyi hedefliyor. Lizbon'un hedefi, 2013'te bu oranı yüzde 3'e indirmek yönünde.

Lizbon, Nisan ayında Yunanistan ve İrlanda'dan sonra AB ve IMF'den yardım talep eden üçüncü hükümet olmuştu.

Ayrıca, Portekiz'de geçtiğimiz haftalarda iktidara gelen yeni hükümet, ülkeyi ekonomik iflastan kurtarmak için maaş artışlarının dondurulması, vergi artışı ve emeklilik yaşının yükseltilmesi gibi sıkı önlemler getiriyor.

"AVRUPA ERTELEMENİN DERDİNDE"
Ata Portföy Yönetim A.Ş. Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Gerz'in verdiği bilgiye göre, borç krizi diğer ülkelere de yayılıyor. Ve Avrupa sadece bunu ertelemeye çalışıyor. Bundan sonra İtalya'nın borç yükü nedeniyle, İspanya'nın ise yüksek işsizlik rakamı ve cari açık nedeniyle not indirimiyle karşı karşıya kalabilecek. Gerz'e göre ayrıca, Euro bugün bulunduğu seviyeleri hak etmiyor. Ve Euro, gelecek bir kaç yıl içinde hem dolar hem de TL karşısında değer kaybedecek.

DAHA ÖNCE YUNANİSTAN 'ÇÖP' STATÜSÜNE İNMİŞTİ
Diğer kredi derecelendirme kuruluşları Standard & Poor's ve Fitch de Portekiz'in notunu düşürmüştü. Her iki kurum da ülkenin kredi notunu BBB- seviyesinde tutuyor. Bu da yatırım yapılabilir kategorinin en düşük seviyesi olarak kabul ediliyor. Moody's, daha önce Yunanistan'ı da çöp statüsüne indirmişti.

Moody's, Portekiz'in ''A3'' olan uzun vadeli kredi notunu nisan ayında bir kademe düşürerek ''Baa1'' olarak belirlemişti.

TÜRKİYE DE Mİ ÇÖP STATÜSÜNDE?
Şu aşamada Türkiye de yatırım yapılabilir seviyenin iki kademe altında (Ba2) bulunuyor. Fakat görünümü pozitif. Ayrıca Türkiye'nin ibresi not artırımı yönünde. Yani not düşürülmesinden ziyade yükseltilmesi gündemde. Yatırım yapılabilir seviye için kredi notunun 2 kademe yükseltilmesi gerekiyor.

Portekiz'in bugün bulunduğu not seviyesi de bir temerrüt ya da iflası göstermiyor. Bu seviyeye ulaşması için daha 7 basamak not indirimi gerekiyor. Fakat ülke bir hamle ile yatırım yapılabilir seviyenin iki kademe altına (konuşma dilinde 'çöp') gelmiş oldu.

SIRADA KİM VAR?
Ekonomistler, Avrupa Merkez Bankası'nın bu hafta yapacağı toplantıda enflasyonu dizginleyebilmek için faiz oranlarını artırmasını bekliyor. Ancak faiz oranlarındaki bu artış Portekiz gibi Avrupa'nın ''periferisindeki'' ülkelerde borçlanma maliyetlerinin artmasıyla sonuçlanabilir.
New York'da Decision Economics ekonomisti Cary Leahey, Portekiz'in kredi notunun düşmesinin net olarak olumsuz olduğunu çünkü not düşürmelerin ''en güçsüzden'' ''güçsüze'' yayıldığını belirterek, ''Piyasalar şimdi soruyor, Portekiz'in notu düştüyse, İspanya sıradaki ülke mi?'' dedi.

Haberin ardından euro/dolar paritesi 1.4450’ye düşerken, Dow Jones endeksi de kazançlarını geri verdi.

Moody's'in listesindeki ülkeler ve kredi notları

ÜLKE             KREDİ NOTU   GÖRÜNÜM
Arjantin       B3
Brezilya       Baa2                Pozitif
Yunanistan   Caa1          Negatif
İrlanda          Baa3                Negatif
İtalya            Aa2
Japonya       Aa2                  Negatif
Meksika       Baa1
Portekiz       Ba2                  Negatif
ABD              Aaa                  Durağan
Türkiye         Ba2                  Pozitif!

Kredi notlarının en risksizden en riskli ve spekülatife nota göre sıralanışı: