Tasarı, işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması, mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenliyor.

Düzenlemenin, kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dahil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanması öngörülüyor.

Tasarının gerekçesinde, İş Kanunu'nun kapsamının, işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerle sınırlı kaldığına işaret edilerek, ''Ülkemizdeki çalışanların bir kısmı İş Kanunu kapsamı dışında kalmakta ve dolayısıyla da iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili mevzuatın kapsamına girmemektedir'' denildi.

Kapsam farkı dışında, uzun yıllardan beri uluslararası ve ulusal düzeyde yürütülen çalışmalara rağmen, iş sağlığı ve güvenliği konusunda istenen düzeye gelinemediğine işaret edilen gerekçede, istatistiklerin de bu durumu doğruladığı belirtildi.

Gerekçede, ''Ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği alanında SGK 2009 yılı verilerine göre; günde yaklaşık 176 iş kazası olmakta, iş kazası sonucu 3 işçi hayatını kaybetmekte ve 5 kişi iş göremez hale gelmektedir. Bu rakamların yanı sıra SGK istatistiklerine yansımayan, kapsam ve kayıt dışı iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucu kayıplar da ayrıca dikkate alınmalıdır. Önemle üzerinde durulması gereken diğer bir konu da KOBİ'lerdir. Türkiye'deki işyerlerinin yüzde 99.7'si 1-249 kişi istihdam eden KOBİ'lerden oluşmakta olup, çalışanların yüzde 83,8'i bu işyerlerinde istihdam edilmektedir. İş kazalarının ise yüzde 83'ü KOBİ'lerde meydana gelmektedir'' denildi.

TASARIDAN
Maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı işyerleri veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılmaması durumunda iş durdurulacak.

Çalışan, gerekli iş sağlığı ve güvenliği tedbiri alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilecek.

Bu düzenleme, TSK, genel kolluk kuvvetleri ve MİT'in faaliyetlerinde, ev hizmetlerinde, çalışan istihdam etmeden üretim yapanlar hakkında uygulanmayacak.

İşveren; çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlayacak; iş sağlığı ve güvenliği yönünden risk değerlendirmesi yapacak.

İşveren; iş sağlığı ve güvenliği hizmetini sunmak için iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirecek.

İşyerleri, ''çok tehlikeli sınıf'', ''tehlikeli sınıf'' ve ''az tehlikeli sınıf'' şeklinde sınıflandırılıyor.

İş yerine alkollü içki ya da uyuşturucu madde almış olarak gelen ya da iş yerinde bu maddeleri kullanan çalışanlara haklı fesih uygulanabilecek.

İşveren, iş yerinde, bir veya daha fazla çalışanını iş sağlığı ve güvenliği çalışan temsilcisi olarak atayacak.

İş müfettişi, iş yerinde çalışanlar açısından hayati tehlike oluşturan bir durum tespit ettiğinde, iş durdurulacak.

İş durdurulan iş yerinde faaliyete devam eden işverene 80 bin lira ceza uygulanacak.

İşveren, işin durdurulması nedeniyle işsiz kalan çalışanlara ücretlerini ödemekle yükümlü olacak.

Yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverene, her bir yükümlülük için 1000 lira ceza uygulanacak.

İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda incelemelerin yapılmasına engel olan işveren, 8 bin lira ceza ödeyecek.